Uzm. Dyt. Olcay Barış
Sağlıklı Bir Tabağın Püf Noktaları

Her gün önümüze gelen bir tabak yemek… 

Kimi zaman aceleyle tükettiğimiz bir öğün, kimi zaman uzun sohbetlere eşlik eden bir akşam yemeği. Ancak tabaklarımız yalnızca doymamızı değil, hücresel düzeyde sağlığımızı da belirliyor. Peki, sağlıklı bir tabak nasıl olmalı? İşte bilimsel veriler ışığında, hem pratik hem de sürdürülebilir bir “ideal tabak” kılavuzu…  

1. Renkli Tabağa Evet!Farklı renklerdeki sebze ve meyveler, farklı fitokimyasallar ve antioksidanlar içerir. Tabağınız ne kadar renkliyse, vücudunuzun savunma sistemi o kadar güçlü olur. Renk, sadece estetik değil; hücresel koruma demek.

 2. Dengeli Dağılım ŞartSağlıklı bir tabak, sadece ne yediğinizle değil, nasıl oranladığınızla da ilgilidir. Harvard Tabağı gibi pek çok bilimsel model, bu dengeyi şöyle önerir:

  • %50 sebze/meyve (özellikle sebze ağırlıklı)
  • %25 tam tahıl (bulgur, karabuğday, esmer pirinç…)
  • %25 sağlıklı protein (kurubaklagil, balık, yumurta, az yağlı peynir…)

Bu oranlar, hem tokluk süresini uzatır hem de kan şekeri dengesini sağlar.  

3. Doğru Yağ, Doğru EtkiYağdan korkmayın, doğru yağları tercih edin.

Zeytinyağı, avokado, ceviz ve badem gibi doymamış yağ asitleri hem kalp-damar sağlığı hem de hücresel işleyiş için elzemdir.

  • Omega-3 yağ asitleri, inflamasyonu azaltır, beyin fonksiyonlarını destekler.
  • Tekli doymamış yağlar, kolesterol dengesini olumlu etkiler.
    Ancak unutmayın: yağ, yoğun enerji içerir. Kullanım miktarı kadar, kaynağı da önemlidir.

 

4. Porsiyon Fark YaratırDengeli içerik kadar porsiyon kontrolü de sağlıklı beslenmenin temelidir. Büyük tabaklar, farkında olmadan fazla yemenize neden olabilir.

  • Yemeğe başlamadan önce doygunluk seviyenizi fark etmeye çalışın.
  • Yavaş çiğneyin, acele etmeyin, beyin-tokluk sinyallerine zaman tanıyın.
  • Tekrar doldurma alışkanlığınız varsa, ilk tabağınızı daha dengeli hazırlayın.
    Küçük değişikliklerle porsiyon algınızı yönetmek, hem kilo kontrolü hem de sindirim sağlığı açısından etkilidir.

 

5. Su + Lif = DengeYemek, sadece tabaktakilerden ibaret değildir. Tabağın destekçileri de önemlidir.

  • Su, sindirim, toksin atılımı ve hücresel hidrasyon için gereklidir. Her öğünle birlikte en az 1 bardak su içmeyi ihmal etmeyin.
  • Lif, bağırsak sağlığının anahtarıdır. Mevsim yeşillikleriyle hazırlanmış basit bir salata, lifin yanı sıra hacim ve doyuruculuk sağlar.
  • Lif+su ikilisi, kan şekerini dengeler, tokluk süresini uzatır ve sindirimi destekler.

  

Tabağın Bedenine Değil, Hücrelerine Hitap Etsin! Sağlıkla Kalın.